Ακόμα και το κάπνισμα είναι πιο υγεινό από τον φασισμό.

Κρατική επιχορήγηση εκατομμυρίων θα λάβει η Χρυσή Αυγή εάν απαλλαγούν οι κατηγορούμενοι

Και η εισαγγελέας κ. Οικονόμου ξεπλένει τη ναζιστική συμμορία. Άραγε έχει επίγνωση του τι ακριβώς κάνει; Προφανώς και θα έχει. Την ίδια στιγμή, για το πρεζοκάραβο του Μαρινάκη, οι μάρτυρες εξαφανίζονται από το πρόσωπο της γης και αυτό φαντάζει φυσιολογικό στην κοινωνίας της «κανονικότητας», του «νόμου και της τάξης».

Δηλαδή είναι τόσο σάπιοι δεξιοί; 

Μάλλον δεν υπάρχουν δημοκράτες δεξιοί στη συντηρητική παράταξη πλέον. Περάσαν στο απολιτίκ και την αποχή. Γιατί δε νοείται δημοκράτης πολίτης να δέχεται αδιαμαρτύρητα αυτές τις φρικαλεότητες που συμβαίνυον.

Μου φαίνεται αδιανόητο πάντως. Πόσο εκφασισμένη θεωρούν ότι είναι η κοινωνία μας για να δεχτεί την κρατική επιχορήγηση αυτών των δολοφόνων, ένα δωράκι για να ανασυγκροτηθούν αυτά τα εγκληματικά θρασύδειλα στοιχεία και να σφάξουν περισσότερους μετανάστες, πρόσφυγες και αντιφασίστες αγωνιστές. 

Και όλα αυτά από τους φόρους μας. Εμείς θα πληρώνουμε τον εξοπλισμό και την εκπαίδευσή τους. Μην ξεχνάμε ότι πληρώνουμε ήδη της αστυνομίας που είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Γινόμαστε συνένοχοι.

Ρε παιδιά, δεν πιστεύω να βυθιστήκαμε τόσο πολύ στη χαλαρωτική αποβλάκωση της αδράνειας και της ρουτίνας, που θα ξυπνήσουμε μια μέρα και θα συνειδητοποιήσουμε βίαια πως ότι κάνουν πλέον είναι νόμιμο, καθώς δεν υπάρχουν πλέον ατομικά και πολιτικά δικαιώματα. Το έχουν νομοθετήσει ύπουλα και σταδιακά. Όταν εμείς σταματήσαμε να παρακολουθούμε την επικαιρότητα, γιατί δεν θέλαμε να θυμώνουμε συνέχεια και να στεναχωριόμαστε. Γιατί η καταστολή δεν είχε εισβάλλει ακόμα στον προσωπικό μας χώρο.

Σε πρώτη φάση, διερωτώμαι: πού είναι οι διανοούμενοι, οι πνευματικοί άνθρωποι και οι καλλιτέχνες αυτού του τόπου να αρθρώσουν ένα ανάστημα και έναν λόγο ενάντια στην καταστρατήγηση της δημοκρατίας που λαμβάνει χώρα διαρκώς γύρω μας τους τελευταίους μήνες; Πράγματα που μέχρι χθες, θεωρούνταν αυτονόητα, όπως «δεν ξεβρακώνουμε κανέναν άνθρωπο στη μέση του δρόμου, γιατί είμαστε πολιτισμένοι άνθρωποι», «οι ναζί είναι κακοί, γιατί οι γενοκτονίες είναι κακό πράγμα», μπαίνουν σε αμφισβήτηση, καθώς καλείται το θύμα να απολογηθεί ότι δεν είναι κακό και όχι ο θύτης. Υπάρχουν άνθρωποι πρώτης και δεύτερης κατηγορίας πάλι, επειδή κάποιοι είχαν την ατυχία να γεννηθούν σε μέρη που γίνεται συνεχώς πόλεμος και η φτώχια τους κάνει μετανάστες ή πρόσφυγες, ανάλογα με το πού βρίσκεται ο πόλεμος τη στιγμή που μιλάμε. Αυτό για πολλούς πολίτες πρώτης κατηγορίας ή πρώην δεύτερης κατηγορίας και έγιναν πρώτη (εδώ μιλάμε για σχιζοφρένεια), σημαίνει πως είναι εν δυνάμει εγκληματίες, άρα σαν τέτοιους θα πρέπει να τους αντιμετωπίζουμε εξ αρχής. Δεν ντρεπόμαστε λίγο λέω εγώ. Και η νεοελληνική κοινωνία μάλιστα έχει το θράσος να υπεραμύνεται του χριστιανικού της θρησκευτικού αισθήματος.

Δεν θέλω να πιστεύω ότι έχουμε σαπίσει τόσο πολύ σαν κοινωνία. Μπορεί τα αντανακλαστικά μας να ενεργοποιούνται με πιο αργούς ρυθμούς, σε σχέση με άλλοτε. Κάποιες και κάποιοι μεγαλώσαμε άλλωστε. Εξακολουθώ όμως, να διατηρώ την αισιοδοξία μου ότι σαν λαός είμαστε φιλότιμος γιατί έχουμε δημοκρατικά φρονήματα. Και όταν θα έρθει η ώρα, θα τα υπερασπιστούμε. Λοιπόν, πρέπει να καταλάβουμε πως η ώρα έχει έρθει. Πόσα ακόμα θα ανεχτούμε;

Πρωινό ξύπνημα.

ΠΡΩΙΝΟ ΞΥΠΝΗΜΑ.

Photo by Cristian Newman on Unsplash

Πρώτη βδομάδα του Νοέμβρη 2019.
Ξυπνάς το πρωί, ετοιμάζεις τον καφέ σου και αναλογίζεσαι πριν κοιτάξεις την επικαιρότητα: Πόσους συγγενείς του θα διορίσει σήμερα ο Κούλης και θα πρέπει να τους πληρώνεις από την τσέπη σου; 
Πόσοι βουλευτές του κοινοβουλίου θα ανοίξουν το στόμα τους για να ξεράσουν έναν ρατσιστικό οχετό; 
Πόσοι σκατόψυχοι ελληναράδες θα επιτεθούν σε ταλαιπωρημένους πρόσφυγες; 
Πόσα νέα παιδιά, δηλητηριασμένα από την αμορφωσιά και το μισαλλόδοξο μίσος, θα στρέψουν την απόγνωσή τους για ένα μέλλον χωρίς ελπίδα, στους πιο αδύναμους αυτού του κόσμου, χαρακώνοντας άλλα νέα παιδιά και κάνοντας καταλήψεις που ζητούνε να απαγορεύτεί το δικαίωμα στην εκπαίδευση σε πρόφυγες και μετανάστες, ενώ είμαστε ένας λαός που προέρχεται κατά κόρον από πρόσφυγες και μετανάστες;
Πόσοι μάρτυρες του Noor 1 θα βρεθούν σκοτωμένοι και πόσοι εισαγγελείς θα παραιτηθούν από την υπόθεση; 
Πόσοι σκυλάδες νταβατζήδες θα πάρουν πόστα σε θέσεις-κλειδιά και θα τους πληρώνεις και αυτούς εσύ και ο κάθε εσύ; 
Πόσοι σάπιοι παπάδες, που και αυτούς τους πληρώνεις εσύ και ο κάθε εσύ, θα δέχονται να βιάζονται παιδάκια στους κόλπους της εκκλησίας, αλλά θα απειλούν να σηκώσουν καραμπίνες μαζί με το χριστιανοταλιμπάν κοπάδι τους ενάντια σε άλλα παιδάκια που απλά πιστεύουν σε άλλον Θεό; 
Αυτά λοιπόν θα αναλογίζεσαι, ανάμεσα σε άλλα ενώ μια ακόμα μέρα ξημερώνει στον τόπο που γέννησε έναν από τους σπουδαιότερους πολιτισμούς. Έναν πολιτισμό που θεωρούσε μέλος του όποιον μετέχει σε αυτόν. 
Θα αναρωτιέσαι λοιπόν, τι μπορεί να πήγε στραβά και ντρέπεσαι τελικά που ζεις σε αυτόν τον τόπο;

(Αναδημοσίευση από παλιότερη ανάρτηση μου στο facebook στις 7/11/2019)

Οι άλλοι εμείς.

 Click by Lilith

Θέλουν το αστυνομικό κράτος να γίνει καθεστώς.
Αλλάζουν τη νομοθεσία. 
Καταργήθηκε το άσυλο και έρχεται νομοσχέδιο για τις διαδηλώσεις. 
Την ίδια στιγμή απελευθερώνουν δολοφόνους, καταχραστές εκατομμυρίων ευρώ δημόσιου χρήματος, παραγράφουν αδικήματα ασέλγιας σε παιδεραστές και διορίζουν σε κρατικές θέσεις άχρηστα άτομα, απατεώνες, ψυχωτικές θεούσες, χουντικούς βρυκόλακες, νταβατζήδες και λαμόγια παντός είδους και κοψιάς, μέχρι και τον μπατζανάκη της πεθεράς του κουνιάδου τους.
Και να μην ξεχνάμε πως όλους αυτούς, τους πληρώνουμε εμείς από τις τσέπες μας. 
Και εμείς, έξυπνε ελληνικέ λαέ, κάποιοι πολλοί από εμάς, επανέφεραν ως σωτήρες, αυτούς που κατάστρεψαν τη χώρα, τη ζωή μας και το μέλλον των παιδιών μας. Και έχουν το θράσος να μιλάνε για αριστεία και αξιοκρατία, ήθος και φιλοπατρία. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, βρωμίζουν και τα μάτια μας με μια αισθητική που είναι βάρβαρη, απολίτιστη, απάνθρωπη και φτηνή. 
Τι συμβαίνει ρε παιδιά; 
Δεν θέλω να πιστέψω ότι ισχύει ότι η κάθε χώρα έχει την κυβέρνηση που της αξίζει. 
Ότι τέτοιοι είμαστε, άχρηστοι γόνοι πλούσιων εκμεταλλευτών, κομπλεξικοί συντηρητικοί απολιτίκ δυστυχισμένοι, λαμόγια, απατεώνες και σφουγγοκωλάριοι όλων των ειδών και κατηγοριών, πάσης φύσης ημιμαθείς ξερόλες που ζούνε εκτός τόπου και χρόνου, είτε επειδή παίρνουν πολύ σοβαρά τον εαυτό τους είτε επειδή έχουν περιορισμένη αντιληπτική ικανότητα και πάνω από όλα ΚΑΚΟΙ και μικροπρεπείς άνθρωποι.
Χωρίς αισθήματα αγάπης, ανθρωπιάς, αλληλεγγύης και δικαιοσύνης, 
Και πάνω από όλα αξιοπρέπειας και ντροπής. 
Δεν θέλω να το πιστέψω όμως. 
Υπάρχουμε και οι άλλοι εμείς, που σεβόμαστε και αγαπάμε τη δημοκρατία και τον πολιτισμό και θα τα υπερασπιστούμε, πόσο παραπάνω στον τόπο που τα γέννησε. 
Όλοι εμείς λοιπόν, δεν θα επιτρέψουμε να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση. 
ΑΡΚΕΤΑ!

Lilith Reloaded

Καλησπέρα διαδικτυακέ κόσμε!

 "Lilith," by A Wraith,

Αποφάσισω να ενεργοποιήσω εκ νέου το παλιό μου blog, όταν πριν από 6-7 χρόνια, είχα νιώσει κάποιες λίγες φορές, σποραδικά, την ανάγκη να μοιραστώ κάποιες σκέψεις με τον διαδικτυακό χωροχρόνο.
Αυτήν την περίοδο, λοιπόν, μου γεννήθηκε πολύ περισσότερες φορές η ανάγκη να επικοινωνήσω τις σκέψεις  μου, ρίχνοντας τες σαν ένα μπουκάλι με μήνυμα μέσα στην άβυσσο της καταιγιστικής πληροφορίας, διότι οι καιροί που ζούμε μου έχουν εγείρει ανησυχητικά ερωτήματα  και προβληματισμούς.
Όλο και πιο συχνά τους τελευταίους μήνες, διατύπωνα την άποψή μου για τις πολιτικές εξελίξεις στα social media, σε σημείο να δημιουργήσω δυσανασχέτηση σε κάποιους αγαπημένους γνωστούς και διαδικτυακούς φίλους, οι οποίοι δεν θέλουν να παρακολουθούν την επικαιρότητα, γιατί τους δημιουργεί αρνητικά συναισθήματα. Επειδή, λοιπόν, είναι δικαίωμά τους και επιλογή τους, και τους σέβομαι, αποφάσισα να οργανώσω πιο συστηματικά τις σκέψεις και τις θέσεις μου στο παλιό μου blog. Μια μορφή διαδικτυακού ημερολογίου, σημειωματάριου, το οποίο θα το επισκέπτεται όποιος-α θέλει να ταξιδέψει για λίγο στη δική μου τροχιά. Μια συμβολή στον δημοκρατικό διάλογο και την αναβάθμιση του δημόσιου λόγου. Το διαδίκτυο έχει όλες τις δυνατότητες να γίνει μια σύγχρονη εκκλησία του δήμου. Στο χέρι μας είναι.
Σε αυτό το ιστολόγιο λοιπόν, θα ασχοληθώ με θέματα κυρίως κοινωνικοπολιτικά στα πλαίσια σχολιασμού και αλληλεπίδρασης με την επικαιρότητα αλλά και ερευνητικά, ιστορικά και καλλιτεχνικά στα πλαίσια επικοινωνίας, αυτομόρφωσης, διάχυσης της γνώσης και διαμόρφωσης της πραγματικότητας.
Πόσο συχνά θα γράφω, δεν μπορώ να το ξέρω. Εξαρτάται από τη μέρα. Κάποιες φορές, το κεφάλι μου δεν μπορεί να σταματήσει να παράγει σκέψη προς επικοινωνία και άλλες φορές το μόνο που θέλω να κάνω είναι να κοιτάζω το ταβάνι. Επομένως, θα δούμε.
6 χρονιά μετά λοιπόν, Lilith Reloaded.

Για ποιο λόγο επιλέξαμε να ανεβάσουμε την "Ανάκριση" του Βάις

Κρατούμενοι, βλέπετε τον καπνό εκεί πέρα

Πίσω από τα παραπήγματα. Αυτός ο καπνός

Είναι οι γυναίκες και τα παιδιά σας. Μα και για σας

Που μπήκατε στο στρατόπεδο δεν υπάρχει τώρα

Παρά μονάχα μία έξοδος: Μέσα από τον καπνό των φουγάρων.

Η ΑΝΑΚΡΙΣΗ (Σκηνικό ορατόριο σε έντεκα τραγούδια)

Κάποια χρόνια πριν, δεν θα περνούσε καν η ιδέα από το μυαλό μας να ασχοληθούμε σκηνικά με ένα έργο όπως η Ανάκριση του Βάις. Θα είχε μόνο ιστορική σημασία. Οι θηριωδίες των ναζί στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ήταν κοινός τόπος και κοινή ήταν η απέχθεια που προκαλούσαν στη μεγάλη πλειοψηφία της νεοελληνικής κοινωνίας. Τουλάχιστον σε δημόσιο επίπεδο. Ήταν αυτονόητο πως η ναζιστική και εν γένει η φασιστική ιδεολογία είναι ενάντια στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και δεν υπήρχε το πεδίο του προβληματισμού για να την καταδείξουμε. Μάλλον ήμασταν αρκετά αφελείς.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η ελληνική Ιστορία διδάσκεται στα σχολεία μέχρι μία συγκεκριμένη περίοδο και οι υπόλοιπες, ακόμα κι αν εμπεριέχονται, είναι εκτός ύλης. Τι διδασκόμαστε για το «Ιδιώνυμο» του Ελευθερίου Βενιζέλου το 1929 που θεσμοθέτησε το αδίκημα της πολιτικής σκέψης, θέσης και διαφωνίας; Για τη μεταξική δικτατορία με τα μπουντρούμια της Ασφάλειας του Μανιαδάκη και το Υφυπουργείου Τύπου του Νικολούδη καθ΄εικόνα και ομοίωση των αρχών που έθεσε ο Γκαίμπελς; Όχι, γνωρίζουμε ότι ο Μεταξάς είπε το ηρωικό Όχι στους φασίστες Ιταλούς κι όχι ότι ο ίδιος ήταν φασίστας. Τι γνωρίζουμε για τις δοσίλογες κυβερνήσεις των Τσολάκογλου, Λογοθετίδη, Ράλλη κατά τη διάρκεια της Κατοχής και τα Τάγματα Ασφαλείας που είχαν στελεχωθεί από τεταρταυγουστιανούς φασίστες και όλα τα αποβράσματα του υποκόσμου και εκτελούσαν αγωνιστές της Αντίστασης; Τίποτα. Ποιος ήταν ο Λάμπου, ο Παρθενίου, ο Πλυντζανόπουλος,; Ίσα-ίσα, το ελληνικό κράτος στην Απελευθέρωση μετά από δίκες-παρωδίες αποκατάστησε τους συνεργάτες των ναζί στις κρατικές υπηρεσίες, το στρατό και την αστυνομία και έσερνε κατά χιλιάδες τους αγωνιστές της Αντίστασης στα ξερονήσια, τις φυλακές και τα εκτελεστικά αποσπάσματα. Γιατί έγινε ο εμφύλιος; Τι είναι η λευκή τρομοκρατία; Ο Γεώργιος Παπανδρέου είναι γνωστός ως ο γέρος της Δημοκρατίας και όχι σαν ένας αμείλικτος κομμουνιστοφάγος και πειθήνιος συνεργάτης των Βρετανών και στη συνέχεια των Αμερικάνων στο στήσιμο του αστυνομικού κράτους της Δεξιάς που έπνιγε οποιαδήποτε προοδευτική φωνή στο ελληνικό μετεμφυλιακό κράτος. Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος έμεινε γνωστός ως διανοούμενος μετριοπαθής πολιτικός, ενώ είναι αυτός που βάφτισε το κολαστήριο της Μακρονήσου «Νέο Παρθενώνα». Ο γιος του δοσίλογου πρωθυπουργού Ιωάννη Ράλλη, δεξί χέρι του «Εθνάρχη» Κωνσταντίνου Καραμανλή  και δικηγόρος υπεράσπισης του πατέρα του στη δίκη, έγινε πρωθυπουργός της Ελλάδας στη μεταπολίτευση.  Ο γιος του Άγγελου Έβερτ, αστυνομικού διευθυντή στην περίοδο της Κατοχής και του Εμφυλίου, Μιλτιάδης Έβερτ, πρόεδρος του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας. Ο Βαρβιτσιώτης, συνήγορος επίσης των δοσίλογων, βουλευτής και υπουργός κυβερνήσεων της Νέας Δημοκρατίας. Και χαιρόμαστε σήμερα και το γιο του. Και πολλοί άλλοι. Τι είναι ο ΙΔΕΑ και το παρακράτος; Τι είναι η οργάνωση «Καρφίτσα» και ποιοι βρίσκονταν πίσω από τη δολοφονία Λαμπράκη το 1963; Ποιοι στελέχωσαν και υποστήριξαν τη Χούντα; Κανείς δεν ξέρει τίποτα. Και κανένας δεν ενδιαφέρεται να μάθει. Θεωρούμε ότι όλοι αυτοί οι άνθρωποι και οι απόγονοι τους, απλά εξαφανίστηκαν; Όχι, φυσικά. Απλά κρύβονταν, καμουφλαρισμένοι πίσω από σχηματισμούς-χωνευτήρια, όπως η Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και το ΛΑΟΣ, ενώ ο παρακρατικός υπηρεσιακός βραχίονας τους που αποτελούνταν από θρασύδειλα ανθρωπάρια του υποκόσμου της Χρυσής Αυγής έκαναν τη βρωμοδουλειά, άλλοτε με την ανοχή και άλλοτε με τη συνεργασία της αστυνομίας.

Κι έρχεται η κρίση. Και το σύστημα αποφασίζει να αβαντάρει με την αρωγή των ΜΜΕ και των εφοπλιστών του, τη ναζιστική συμμορία της Χρυσής Αυγής. Ο καπιταλισμός σε ακραίες συνθήκες πάντα προωθεί τους ναζί και τους φασίστες, οι οποίοι συλλέγουν ένα μέρος της άρνησης κάτω από τον ψευδή αντισυστημικό μανδύα τους, ένα μέρος της αμόρφωτης και κομπλεξικής μάζας με τη λαϊκιστική ρητορεία περί ανωτερότητας φυλής και Μεγάλης Ελλάδας, δίνοντας τελικά την ευκαιρία στον κάθε πικραμένο να νιώθει ανώτερος από κάποιον άλλο, έτσι απλά γιατί  είναι Έλληνας. Έλεος! Ας τελειώνουμε επιτέλους με την απύθμενη βλακεία.

440000 έλληνες ψηφοφόροι έβαλαν τη Χρυσή Αυγή στη Βουλή. Αν πιστέψει κανείς τις δημοσκοπήσεις, οι οποίες αν μη τι άλλο δείχνουν τις προθέσεις του συστήματος, τους δίνει την τρίτη θέση. Δεν είχα ποτέ αμφιβολία ότι είναι πάρα πολλοί οι αμόρφωτοι, σεξιστές, σκυλάδες, μάτσο άντρακλες και οι αμόρφωτες, αστοιχείωτες, σκυλούδες γυναίκες σεξιστικά υποπροϊόντα. Δεν είχα ποτέ αμφιβολία ότι ο τόπος μας έχει πήξει από χριστιανοταλιμπάν. Δεν είχα ποτέ αμφιβολία ότι είναι πάρα πολλοί αυτοί που δεν ενδιαφέρονται για την Ιστορία και τα μαθήματα που μας δίνει και όπως οι ίδιοι-ες δεν έκατσαν να μάθουν, αδιαφορούν για το αν θα ξέρουν και τα παιδιά τους. Υπάρχουν όμως και πάρα πολλοί αυτοί που είναι οι «άλλοι», εμείς, που δεν δεχόμαστε να ακούμε για εισβολές σε νοσοκομεία και παιδικούς σταθμούς για να εκδιωχθούν οι μετανάστες, για ευθανασία σε άτομα με ειδικές ανάγκες, για πογκρόμ ενάντια σε ομοφυλόφιλους, για νέα Τάγματα Ασφαλείας, για στρατόπεδα συγκέντρωσης για αντιφασίστες. Είμαστε πιο πολλοί (ελπίζω)  αυτοί που ανατριχιάζουμε όταν βλέπουμε το θρασύδειλο παρακρατικό υποκείμενο, το μιχαλιολάκο, να λέει πως μπορεί τα χέρια του να χαιρετάνε ναζιστικά, αλλά είναι καθαρά. Τα χέρια αυτών όλων των καραγκιόζηδων είναι βαμμένα με αίμα και τα μυαλά τους γεμάτα σκατά.

Γι’ αυτό το λόγο επιλέξαμε να ανεβάσουμε την παράσταση  Ανάκριση του Βάις . Για να θυμηθούν όσοι ξεχάσανε ότι όταν η μνήμη σβήνει, τα μεγαλύτερα λάθη επαναλαμβάνονται.

ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ ΦΑΣΙΣΜΟΣ

Για το πρόγραμμα των παραστάσεων βλ. factanonverba2002.blogspot.com

Η ιστορία του νεοελληνικού κράτους για αρχάριους πολίτες

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΓΙΑ ΑΡΧΑΡΙΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ

(Μέρος Πρώτο)

[Σε μια σειρά από συνέχειες θα γίνει μια προσπάθεια επισκόπησης του νεοελληνικού κράτους από την ίδρυση του μέχρι και σήμερα, έχοντας σαν στόχο τη διεξαγωγή συμπερασμάτων που θα βοηθήσουν τη γραφούσα και τον αναγνώστη-στρια να εκτιμήσει τη σημερινή πολιτική κατάσταση.]

Το νεοελληνικό κράτος από την ίδρυση του ήταν πλήρως εξαρτημένο από τις Μεγάλες Δυνάμεις (Μ. Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία), μιας και αυτές είχαν αποφασίσει τη δημιουργία του. Οι όποιοι επαναστάτες ξεσηκώθηκαν το 1821 ενάντια στην Οθωμανική αυτοκρατορία και οραματίζονταν την εγκαθίδρυση μιας δημοκρατίας, ήρθαν αντιμέτωποι με τη στυγνή πραγματικότητα, όταν αντιλήφθηκαν ότι δεν είχαν ουσιαστικά κανένα δικαίωμα στη λήψη αποφάσεων. Οι Μεγάλες Δυνάμεις της μεταναπολεόντιας εποχής επέβαλλαν στην Ελλάδα μια ευρωπαϊκή δυναστεία, τοποτηρητή των συμφερόντων τους στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε περίπτωση που ο διορισμένος μονάρχης τολμούσε ενδεχομένως να ακολουθήσει διαφορετική πολιτική γραμμή από αυτήν που υπαγόρευαν οι Μεγάλες Δυνάμεις η επέμβαση ήταν άμεση: είτε οργανώνονταν μια ξενοκίνητη εξέγερση, όπως στα 1843 και στα 1862 κατά του Όθωνα που ήθελε ελευθερία κινήσεων στην άσκηση εξωτερικής πολιτικής με την Τουρκία, είτε ακόμα και ανοικτή στρατιωτική επέμβαση, όπως στα 1854 και στα 1916, αναγκάζοντας τον ανυπάκουο μονάρχη σε υποταγή ή παραίτηση. Το μόνο σίγουρο πάντως είναι ότι ο θεσμός της μοναρχίας έμενε στο απυρόβλητο.

Με το Σύνταγμα που παραχώρησε ο Όθωνας το 1864, η απολυταρχική μοναρχία μετατράπηκε σε απολυταρχική δυαρχία του βασιλιά και της ολιγαρχίας των μεγαλοτσιφλικάδων κοτζαμπάσηδων και φαναριωτών, οι οποίοι αποτελούσαν την άρχουσα τάξη και συνεργάζονταν με τους Οθωμανούς κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας και ήταν μαζί με τις ανώτερες τάξεις της εκκλησιαστικής ιεραρχίας, οι βασικοί πολέμιοι της ελληνικής επανάστασης. Κι εδώ πρέπει να σταθούμε για λίγο. Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη, όπου η παραχώρηση Συντάγματος και το καθολικό δικαίωμα ψήφου στους άντρες χωρίς οικονομικά κριτήρια, που θα δοθεί αργότερα με το Σύνταγμα του 1864, ήταν αποτέλεσμα μακροχρόνιων αγώνων που διεξήγαγε μια προσωρινή συμμαχία μεταξύ της αστικής, της αγροτικής και της εργατικής τάξης ενάντια στην απολυταρχική μοναρχία και τη φεουδαρχία, στην περίπτωση της Ελλάδας ήταν απλώς μια παραχώρηση που έφερε στο προσκήνιο ένα καρκίνωμα που φτάνει μέχρι και σήμερα: τα ελληνικά πολιτικά κόμματα.

Στην πρώτη τους φάση, τα ελληνικά πολιτικά κόμματα δεν είχαν την ανάγκη να κρατάνε ούτε τα προσχήματα και η άμεση τους εξάρτηση από την προστάτιδα δύναμη που τα υποστήριζε φαινόταν από το ίδιο τους το όνομα: το γαλλικό, το αγγλικό και το ρώσικο. Αρχικά, επικράτησε ο Κωλέττης που είχε την υποστήριξη της Γαλλίας και σε συνεννόηση με τον Όθωνα εξασφάλισε την εξουσία. Ο Κωλέττης ήταν ο πρώτος διδάξας και άφησε παρακαταθήκη στην ελληνική πολιτική τα βασικά συστατικά της που διατηρούνται σχεδόν αναλλοίωτα μέχρι και σήμερα. Νοθεία στις εκλογές, διαφθορά, νεποτισμό, ευνοιοκρατία. Και για να μπορέσει ο Κωλέττης να διαθέτει τα κρατικά έσοδα στον εαυτό του και τους φίλους του με την ησυχία του, έπρεπε να βρει ένα πρόσχημα για να αποσπάσει την προσοχή του λαού από τα πραγματικά του προβλήματα, που την εποχή εκείνη επικεντρώνονταν στην αναδιανομή της γης στους ακτήμονες. Σημειωτέον ότι οι εθνικές γαίες, τα κτήματα δηλαδή που άνηκαν άλλοτε στους Τούρκους, είχαν περάσει στα χέρια των κοτζαμπάσηδων και τα 5/6 των αγροτών παρέμεναν ακτήμονες και εξαρτημένοι από τους κοτζαμπάσηδες κι εκμισθωτές των φόρων, όπως ακριβώς δηλαδή και στη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας. Και το πρόσχημα αυτό ήρθε να αποκοιμίσει τις εξαθλιωμένες μάζες των ακτημόνων και να αφήσει την ολιγαρχία να ξεκοκαλίζει με την ησυχία της τους εθνικούς πόρους. Η Μεγάλη Ιδέα. Η ανάσταση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Οι Έλληνες πρέπει να σώσουν τους αλύτρωτους αδερφούς τους. «Η μόνη θεραπεία στις δυστυχίες της Ελλάδας», έλεγε ο Κωλέττης, «είναι η εδαφική εξάπλωση του βασιλείου , ο δρόμος προς την Κωνσταντινούπολη και η κυριαρχία στην Ανατολή». Και τα υπόλοιπα όμως «κόμματα», παρά τους ανταγωνισμούς τους για το μοίρασμα της πίτας, συμφωνούσαν σε αυτό το σημείο. Σιγά μην ήθελαν να ασχοληθούν με τα πραγματικά κοινωνικά προβλήματα. Έτσι βλέπουμε στην πρώτη κιόλας περίοδο που διαμορφώνεται από τη στιγμή παραχώρησης Συντάγματος να θεμελιώνεται ένα από τα βασικά αξιώματα της ελληνικής πολιτικής: η συμμαχία μεταξύ μοναρχίας, ολιγαρχίας και προστάτιδας δύναμης και η προσπάθεια χειραγώγησης και αποβλάκωσης του λαού.

Το 1863 η Ελλάδα απέκτησε νέο βασιλιά, το Γεώργιο τον Α’ της δανέζικης δυναστείας των Γλύξμπουργκ, η οποία ήταν πλήρως εξαρτημένη από τη Μεγάλη Βρετανία που είχε αποκτήσει πλέον τη μεγαλύτερη επιρροή στην Ανατολική Μεσόγειο. Και μαζί με το νέο βασιλιά ήρθε και η παραχώρηση νέου συντάγματος που έδινε καθολικό δικαίωμα ψήφου σε όλους τους άντρες χωρίς να θέτει οικονομικά κριτήρια. Και φυσικά τίποτα δεν άλλαξε στον τρόπο άσκησης της εξουσίας. Έγιναν οκτώ νόθες εκλογές μέχρι τα 1875, είκοσι κυβερνήσεις άλλαξαν και ο βασιλιάς διόριζε και απέλυε όποιον ήθελε. Ο Γεώργιος ο Α’, για να διατηρήσει την επιρροή του δημιουργούσε κυβερνήσεις μειοψηφίας, οι οποίες με τη σειρά τους, για να παραμείνουν στην εξουσία διέλυαν κάθε τόσο τη Βουλή και διεξήγαγαν νόθες εκλογές. Η ολιγαρχία διασπάστηκε σε πολλές μικρές ομάδες που η κάθε μια προσπαθούσε να αποκτήσει την εύνοια του βασιλιά και να μείνει στην εξουσία όσο καιρό είχε την εμπιστοσύνη του.

Έτσι, στη δεύτερη αυτή περίοδο της συνταγματικής μοναρχίας, βλέπουμε να διαμορφώνονται και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά των ελληνικών πολιτικών κομμάτων που ισχύουν μέχρι και σήμερα. Πρώτον, δημιουργήθηκε ένα νέου τύπου κόμμα, το κόμμα των πελατών. Ο νεοέλληνας ψηφοφόρος, ο οποίος δε διαθέτει καμία πολιτική συνείδηση και δεν έχει μάθει να λειτουργεί αγωνιζόμενος για πολιτικές διεκδικήσεις, αντιμετωπίζεται και λειτουργεί ως πελάτης, διαμορφώνοντας έτσι μια αγοραία σχέση με την πολιτική. Δεύτερον, τα δημιουργούμενα κόμματα είναι προσωποκεντρικά και ταυτόσημα με τους αρχηγούς τους. Η επιτυχία των αρχηγών τους βασίζεται στον αριθμό των οπαδών που μπορούν να συσπειρώσουν γύρω από το όνομα τους. Δεν υπάρχει επομένως καμία ανάγκη για ύπαρξη προγραμματικών δηλώσεων, οργανωτικών δομών και ιδεολογίας. Το κόμμα βασίζεται στα ρουσφέτια, τις πολιτικές συναλλαγές, τη διαφθορά, τη δημαγωγία, την πολιτική τρομοκρατία, με λίγα λόγια στην πολιτική εκπόρνευση. Αντίστοιχη λοιπόν είναι και η συμπεριφορά των ψηφοφόρων, οι οποίοι ψηφίζουν ανάλογα με το αν ένα κόμμα ικανοποίησε ή όχι το ζητούμενο ρουσφέτι. Μέσω της ρουσφετολογίας και της πελατειακής σχέσης, ο βουλευτής γίνεται αφέντης στην εκλογική του περιφέρεια. Η συζήτηση περί πολιτικής, με τα χαρακτηριστικά που αναφέραμε, είναι κυρίαρχη στον ελληνικό πληθυσμό σε σημείο να μιλάμε για μια «υπερπολιτικοποίηση», η οποία όμως εν γένει κρύβει μια απόλυτη απολιτικοποίηση του νεοέλληνα πελάτη-ψηφοφόρου.

Συμπερασματικά, από την ίδρυση του το νεοελληνικό κράτος ήταν απόλυτα εξαρτημένο από τις προστάτιδες δυνάμεις, οι οποίες ανεξάρτητα από τις επιθυμίες του επαναστατημένου πληθυσμού, επέβαλαν το καθεστώς που εξυπηρετούσε τα συμφέροντα τους, την απολυταρχική μοναρχία. Η κατοχύρωση συντάγματος και το δικαίωμα καθολικής ψηφοφορίας παραχωρήθηκε και δεν κερδήθηκε μετά από κάποιον αγώνα. Αποτέλεσμα αυτού ήταν η επικράτηση της άρχουσας τάξης που προϋπήρχε κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας, των κοτζαμπάσηδων δηλαδή και των φαναριωτών κατά κύριο λόγο και η διαμόρφωση των ελληνικών πολιτικών κομμάτων με βασικά χαρακτηριστικά που διαιωνίζονται μέχρι και σήμερα: διαφθορά, νεποτισμός, ευνοιοκρατία, ρουσφετολογία, πελατειακές σχέσεις, πολιτική τρομοκρατία κλπ. Ο νεοέλληνας διατηρεί τη νοοτροπία του πελάτη και όχι του πολίτη και δε στηρίζεται σε καμία ιδεολογία για να παρέχει την ψήφο του. Η άρχουσα τάξη για να διατηρήσει και να αυξήσει τα προνόμια της από τη μια και για να αποπροσανατολίσει και να χειραγωγήσει τις λαϊκές μάζες από την άλλη, εφευρίσκει διάφορα συνεκτικά μυθεύματα, όπως η Μεγάλη Ιδέα στην παρούσα φάση. (Και να φανταστεί κανείς, ότι υπάρχουν και σήμερα κάποιοι που προφανώς χαίρουν ψυχιατρικής υποστήριξης, οι οποίοι την ασπάζονται ακόμα.) Κυρίαρχη προστάτιδα δύναμη αναδεικνύεται η Μεγάλη Βρετανία, η οποία ορίζει την τύχη του ελληνικού λαού μέχρι το 1947, όπως θα δούμε παρακάτω, όπου και δίνει τη θέση της στις ΗΠΑ. Τα βασικά θεμέλια του νεοελληνικού κράτους έχουν ήδη μπει.

(To be continued)

Lilith

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

 Ελληνική Εταιρία Πολιτικής Επιστήμης, Κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα, (επιμ. Γ. Κοντογιώργης), Εξάντας, Αθήνα 1977.

Σβορώνος Νίκος,  Επισκόπηση της νεοελληνικής ιστορίας, Θεμέλιο, Αθήνα 1976.

3.     Richter Heinz, 1936-1946, Δύο επαναστάσεις και αντεπαναστάσεις στην Ελλάδα, τομ. Α’, Εξάντας, Αθήνα 1975.

4.     Ραφαηλίδης Βασίλης, Ιστορία (κωμικοτραγική) του νεοελληνικού κράτους (1830-1974), Εκδόσεις Εικοστού πρώτου αιώνα, Αθήνα 1993.

Σαν να μην πέρασε μια μέρα

Το 1947, όταν η σκυτάλη ελέγχου της χώρας μας πέρασε από τα χέρια των Βρετανών σε αυτά των Αμερικάνων με βασικό σκοπό την οριστική ήττα του αντάρτικου και την πάταξη οποιασδήποτε πολιτικής ελευθερίας, οι Αμερικάνοι έστειλαν αποστολή στην Αθήνα για να γνωμοδοτήσει σχετικά με τις προϋποθέσεις ανάπτυξης στη χώρα αυτή. Η έκθεση ονομάστηκε Πόρτερ.

Η έκθεση στο απόρρητο κεφάλαιο των συμπερασμάτων της ασκεί έντονη κριτική στις νοοτροπίες και πρακτικές των συντηρητικών δυνάμεων (λες και υπήρξαν ποτέ προοδευτικές δυνάμεις στην Ελλάδα), των επιχειρηματικών κύκλων και των κρατικών φορέων. Στις πρώτες η έκθεση αποδίδει αντιδημοκρατικές προθέσεις και νοοτροπίες. Οι πολιτικοί εμφανίζονται να ενδιαφέρονται περισσότερο για τον ιδιωτικό πλουτισμό τους παρά για την εκτέλεση των δημοσίων καθηκόντων τους. Στους επιχειρηματικούς κύκλους αποδίδεται προκλητική κοινωνική αναλγησία και αποκλειστική ενασχόληση με την κερδοσκοπία και την πολυτελή κατανάλωση. Η λειτουργία, τέλος, των κρατικών φορέων και οργανισμών περιγράφεται ως πλήρως αναποτελεσματική, υποκείμενη σε κομματικό έλεγχο και με εκτεταμένα τα φαινόμενα δαφθοράς.

Ένα μέλος της επιτροπής Πόρτερ στην ιδιωτική του αλληλογραφία αναφέρει:

"Η Ελλάδα είναι η πιο παράξενη χώρα στον κόσμο. [...] Είναι η μόνη χώρα όπου το βάρος των καταστροφών που έχουν γίνει μεταφέρεται στους ώμους αυτών που είναι οικονομικά φτωχοί, ενώ η οικονομική ολιγαρχία παραμένει χωρίς καμία επιβάρυνση. Η μόνη γη που δεν έχει συνείδηση των προβλημάτων της ούτε σκέφτεται γι' αυτά. Η μόνη χώρα στην Ευρώπη που δείχνει μια καθαρά αποικιακή κουλτούρα, έτσι που μία άβυσσος διαχωρίζει τη μεγάλη μάζα των ανθρώπων από μια προνομιούχα μειοψηφία. Η μόνη χώρα όπου όλα γίνονται χωρίς πρόγραμμα και όπου το κοινό συμφέρον δεν υπολογίζεται."

(Πηγή: Γ. Σταθάκης, "Οικονομία και θεσμοί-Από την προπολεμική "βιωσιμότητα" στη μεταπολεμική "εκβιομηχάνιση"" στο Η Ελλάδα ’36-’49. Από τη Δικτατορία στον Εμφύλιο. Τομές και συνέχειες. (επιμ. Χάγκεν Φλάισερ), Καστανιώτης, Αθήνα 2003, σ. 352.)

Και ρωτάω: από όλα αυτά που ακόμα και οι ηγεμόνες της χώρας αυτής έγραφαν στις εκθέσεις τους, τι έχει αλλάξει σήμερα; ΤΙΠΟΤΑ

Τότε τουλάχιστον ο λαός είχε αξιοπρέπεια και ζητούσε ένα καλύτερο αύριο κάνοντας εξέγερση και παίρνοντας τα όπλα. Εμείς τι κάνουμε σήμερα; ΤΙΠΟΤΑ

Αποβλακωμένοι τηλεζόμπι αργοπεθαίνουμε με ένα τηλεκοντρόλ στο χέρι και καταναλώνουμε σκουπίδια, χωρίς να γνωρίζουμε η λέξη αξιοπρέπεια ούτε καν πως γράφεται.

Και κανείς τελικά δεν θα μπορέσει να πει πως δεν είμαστε άξιοι της μοίρας μας.